რაფიელ ერისთავი იმ მოღვაწეთა შორისაა, რომელთაც წარუშლელი კვალი გაავლეს ქართული კულტურის ისტორიაში. მისი საქმიანობის მრავალმხრივობა და სიუხვე გაოცებას იწვევს და ღირსეული მამულიშვილის დიდ ნიჭიერებასა და გაქანებაზე მეტყველებს. რაფიელ ერისთავი პირველად 1846 წელს გამოჩნდა ქართულ პრესაში შთამბეჭდავი ნარკვევებით ფშავ-ხევსურეთის შესახებ. აქედან მოყოლებული მთელი სიცოცხლის განმავლობაში საყოველთაო ყურადღების ცენტრში იყო მისი არა…

ძუკუ ლოლუა იმ მოღვაწეთა შორისაა, რომელთაც უდიდესი ამაგი დასდეს ქართულ ტრადიციულ მუსიკას; მის შენახვას, წარმოჩენას, მომავალი თაობებისთვის გადაცემას. ძუკუ ლოლუა დაიბადა 1877 წლის 8 აპრილს სამეგრელოში, სოფელ ქვალონში. ხანმოკლე სიცოცხლის მანძილზე ქართულ სიმღერაზე შეყვარებულმა ლოტბარმა უდიდესი შრომა გასწია ამ სფეროს წარმატებისათვის. მან საკუთარი სიტყვა თქვა, იმ მამულიშვილურ საქმეში, რომელიც ქართველთა…

1877 წლის 3 მარტს, საქართველოში გაზეთ ივერიის პირველი ნომერი დაიბეჭდა. საპოლიტიკო და სალიტერატურო გაზეთის სულისჩამდგმელი და რედაქტორი ილია ჭავჭავაძე გახლდათ. რუსეთის მკაცრი ცენზურის მიუხედავად ივერია ყოველთვის ახერხებდა მისი უპირველესი ფუნქციის შესრულებას - საზოგადოებაში ეროვნული ცნობიერების გაღვივებას, ერთიანი და ძლიერი კულტურის მქონე სამშობლოს განცდას. ივერია არ იყო უბრალოდ ახალი ამბების მაუწყებელი…

ხასან ჰელიმიშის სახით საქართველოს, აჭარას მეორე ფიროსმანი ჰყავს... ქართველ (ლაზ) მხატვარსა და პოეტ ხასან ჰელიმიშზე გიყვებით, რომელიც თურქეთის სოფელ ორთახოფაში (შუა ხოფა) 1907 წელს დაიბადა და დარჩენილი სიცოცხლე საქართველოში, ბათუმში გაატარა. მხატვრის შემოქმედებაში ჭარბობს ლაზეთისა და აჭარის ყოფითი სურათები; სწორედ ამიტომაცაა მისი ხელოვნება ჭეშმარიტად ხალხური და ყველასათვის ახლობელი. ჰელიმიშმა ხატვა…

განსაკუთრებულია ვახტანგ ჭაბუკიანის დამსახურება ქართული საბალეტო ხელოვნების განვითარებასა და პოპულარიზაციაში. საბალეტო ხელოვნების რეფორმატორმა მამაკაცის ცეკვას თავისთავადი, განსაკუთრებული მნიშვნელობა მიანიჭა, შესძინა გმირული იერი. საბალეტო კლასიკასთან ქართული ხალხური ცეკვის შერწყმით ჭაბუკიანმა შექმნა ეროვნული კლასიკური ბალეტის თავისებური სახეობა. განსაკუთრებული წარმატება ხვდა წილად ვახტანგ ჭაბუკიანის მიერ შესრულებულ ოტელოს პარტიას, რომელიც მოქმედი ცეკვისა და პანტომიმის…

XIX საუკუნის მეორე ნახევარი ქართული კულტურის ისტორიაში განსაკუთრებული პერიოდია. წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების საქმიანობის კვალდაკვალ საფუძველი ეყრება ისეთ უმნიშვნელოვანეს პროექტებს როგორიცაა: ქართული გალობის ნოტირება, ტრადიციული მუსიკისა და სიტყვიერების შეკრება, კვლევა და პოპულარიზაცია. ეროვნული საგანძურის გულშემატკივრებში უცხოელებიც არიან, მათ შორისაა ჩეხი მუსიკოსი იოსებ რატილი.პრაღის კონსერვატორიის დამთავრების შემდეგ, იოსებ რატილი - როგორც საოპერო…

26 თებერვალს გურიაში, საჯავახოში, ხევისწყლის პირად მდებარე სოფელ ნოღაში 1887 წელს აკაკი შანიძე დაიბადა.გიმნაზიადამთავრებული აკაკი შანიძე 1909 წელს გაემგზავრა პეტერბურგში და უნივერსიტეტის აღმოსავლურ ენათა ფაკულტეტზე ჩაირიცხა. 1911 წელს სტუდენტი შანიძე ფაკულტეტმა მიავლინა ფშავსა და ხევსურეთში დიალექტოლოგიური მასალების შესაგროვებლად. აკაკი ესტუმრა ვაჟა-ფშაველას სოფელ ჩარგალში და გააცნო მისვლის მიზეზი: უნდა შეეკრიბა ფშაური…

დიმიტრი არაყიშვილი ქართული პროფესიული მუსიკის კლასიკოსი, კომპოზიტორი, დირიჟორი, პედაგოგი - ქართული ეთნომუსიკოლოგიური სკოლის ფუძემდებელია. მან პირველმა გაკვალა გზა ქართული სამუსიკო ფოლკლორის მოძიების, შეკრებისა და კვლევის საქმეში. განუზომელია მის მიერ საუკუნის წინ მოპოვებული ფოლკლორული მასალის მნიშვნელობა. დიმიტრი არაყიშვილმა როგორც ეთნომუსიკოლოგმა ქართული სამუსიკო ფოლკლორისტიკის ყველა მიმართულებასაც ჩაუყარა საფუძველი. ხელოვანის დაბადების დღესთან დაკავშირებით…

ქართული ენის ლექსიკურ სამყაროში გვხვდება მყარი სიტყვათშეთანხმება: ყალმის ოსტატი და ყალმით (იგივე კალმით) ნახატი. რა თქმა უნდა, პირველ რიგში, მხატვარი ემყარება ფერს, როგორც მასალას, და ამოდის ფერთა გამის მისტიკური არსიდან, მაგრამ ყალამ-კალამი (ზოგჯერ) იარაღია შემოქმედებითი პროცესის ხორცშესასხმელად და სახეების შესაქმნელად. რატომ გავამახვილეთ ყურადღება კალმით მხატვრობაზე? შეიძლება იმიტომ, რომ იოანე მინდიამ…

მარიამ (პაკო) შველიძე - არტისტი, 1995 წლიდან თბილისის სახელმწიფო სამხატვრო აკადემიიის ფერწერის ფაკულტეტის სტუდენტია, 1998-2001 წწ. სწავლობდა ხელოვნების ისტორიისა და თეორიის ფაკულტეტზე, თუმცა ფერწერას არასოდეს გაჰყრია. სკულპტურის დარგში პაკო ორი ათეული წელია აქტიურად მოღვაწეობს და რამდენიმე ჯგუფურ გამოფენაშიც მიიღო მონაწილეობა. 2000 წელს შექმნა თავისი პირველი თიხის მრგვალი ფიგურა, ბიბლიურ პერსონაჟს…